Το Ορθό αποτελεί πολύ συχνή θέση ανάπτυξης καρκίνου. Στο σημείο αυτό εμφανίζονται περίπου 30% των ορθοκολικών όγκων.
Τα συχνότερα συμπτώματα των ασθενών με καρκίνο στο ορθό είναι η απώλεια αίματος από τον πρωκτό (αιματοχεσία), οι διαταραχές των κενώσεων, η αδυναμία-καταβολή, η απώλεια βάρους-καχεξία και το κοιλιακό άλγος.
Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση τίθεται με συνδυασμό κλινικής εξέτασης και ενδοσκόπησης (κολονοσκόπησης). Η σταδιοποίηση της νόσου γίνεται με Αξονική Τομογραφία Άνω Κοιλίας και Θώρακος και με Μαγνητική Τομογραφία Πυέλου.
Οι επιλογές αντιμετώπισης του Καρκίνου του Ορθού είναι:
- Χειρουργική Επέμβαση
- Νεοεπικουρική Προεγχειρητική Ακτινοθεραπεία-Χημειοθεραπεία (Neoadjuvant )
- Συμπληρωματική Χημειοθεραπεία-Ακτινοθεραπεία (Μετεγχειρητική-Adjuvant)
Η επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης καθορίζεται από τα κλινικά και απεικονιστικά ευρήματα.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις που μπορούν να γίνουν για την αντιμετώπιση ενός ασθενούς με καρκίνο στο Ορθό είναι η Χαμηλή Προσθία Εκτομή και η Κοιλιοπερινεϊκή Εκτομή. Σε κάθε περίπτωση στόχος είναι η εκτέλεση ογκολογικής επέμβασης με ολική εκτομή του μεσοορθού και υψηλή απολίνωση των αγγείων.
Στους όγκους του Ανώτερου και του Μέσου Ορθού η βέλτιστη χειρουργική επέμβαση είναι η διενέργεια Χαμηλής Προσθίας Εκτομής με κατασκευή Ορθοκολικής Αναστόμωσης. Σε αυτή την περίπτωση αποφεύγεται η κατασκευή μόνιμης κολοστομίας . Συχνά επιλέγεται η προφυλακτική ειλεοστομία (προσωρινή εκστόμωση για προφύλαξη της αναστόμωσης).
Για τους όγκους του κατώτερου ορθού, οι χειρουργικές επιλογές είναι δυο:
- Πολύ Χαμηλή Προσθία Εκτομή
- Κοιλιοπερινεϊκή Εκτομή με Μόνιμη Κολοστομία
Το ζητούμενο σε κάθε περίπτωση είναι το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες , χρειάζεται να υπάρχει στο χειρουργικό παρασκεύασμα περιφερικά απόσταση 1εκ από τον όγκο. Για όγκους που βρίσκονται σε απόσταση 1-2εκ από τον πρωκτό, υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το αν μπορεί να αποφευχθεί η κοιλιοπερινεϊκή εκτομή.
Οι τελευταίες μελέτες καθώς και πρακτική της δικής μας χειρουργικής ομάδας δείχνουν ότι μπορεί να γίνει ογκολογική χειρουργική εκτομή των όγκων αυτών με ταυτόχρονη εκτομή του έσω σφιγκτήρα. Για να επιτευχθεί όμως αυτή η εξαιρετικά απαιτητική επέμβαση, πρέπει να υπάρχει πλήρης κινητοποίηση του ορθού έως κάτωθεν του επιπέδου των ανελκτήρων (ουσιαστικά μέχρι τον πρωκτικό σωλήνα) και στη συνέχεια διαχωρισμός του έσω από τον έξω σφιγκτήρα.
Όμως δεν είναι όλοι οι ασθενείς υποψήφιοι για μια τέτοια επέμβαση. Σαφώς αποκλείονται από την επιλογή οι παχύσαρκοι ασθενείς ή όσοι παρουσιάζουν διαταραχές του σφιγκτηριακού μηχανισμού στην μανομετρία πρωκτού που γίνεται απαραίτητα προεγχειρητικά.
Μετεγχειρητικά απαιτείται πολύ καλή συνεργασία του ασθενούς καθώς πρέπει να προβαίνει σε άσκηση του σφιγκτηριακού μηχανισμού και εκ νέου διενέργεια μανομετρίας πρωκτού για αξιολόγηση του τόνου του σφιγκτήρα, πριν τη σύγκλειση της ειλεοστομίας.
Σε κάθε περίπτωση η χειρουργική ομάδα πρέπει να διαθέτει ιδιαίτερη γνώση της χειρουργικής ανατομίας και να έχει μεγάλη εμπειρία στην εκτέλεση επεμβάσεων στο Ορθό.
Τα αποτελέσματα έως τώρα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά όχι μόνο ως προς το ογκολογικό σκέλος, αλλά και ως προς την ποιότητα της ζωής των ασθενώ ν αυτών.
Πρέπει να καταστεί σαφές ότι όλοι οι ασθενείς εξατομικεύονται. Όμως τα τελευταία χρόνια στόχος μας είναι η διενέργεια όσον το δυνατόν λιγότερων μόνιμων κολοστομιών, κάτι που καθίσταται εφικτό και με τη βελτιστοποίηση και προτυποποίηση της τεχνικής της εκτομής των πολύ χαμηλών όγκων του ορθού.