1 Απριλίου 2020 και φαίνεται σαν ψέμα ότι το κυρίαρχο σύνθημα που υπάρχει είναι «μένουμε σπίτι».
Την εποχή της τεχνολογικής εξέλιξης με όριο της φαντασία, αναγκαζόμαστε να ακολουθήσουμε δυστυχώς μέτρα που έχουν επαναληφθεί μόνο σε συνθήκες πραγματικού πολέμου ή αντίστοιχων πανδημιών.
Όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτου ηλικίας μαθαίνουμε τι είναι ο κορωνοϊός, τι είναι η πανδημία, ποια είδη μασκών υπάρχουν, τι είναι η χλωροκίνη, ποια είναι τα είδη αντισηψίας, τι είναι η αερογενής μετάδοση και τι η δια σταγονιδίων, διαβάζουμε αναλύσεις και μελέτες για τον COVID-19, αναλύουμε καμπύλες νοσηρότητας και θνητότητας.
Μια πραγματικότητα ολότελα ξένη στην μέχρι τώρα καθημερινότητα. Η νέα έννοια που κυριαρχεί είναι ο φόβος, μια λέξη ξένη με την ως χθες δεδομένη υγεία, εξέλιξη, κυριαρχία, οικονομική ευημερία, καταναλωτισμό.
Όμως σε αυτή την Πανδημία του Κορωνοϊού, νομίζω ότι αρχίζουν να αποκαθίστανται αξίες που μέχρι χθες διαρκώς απαξιώνονταν ή δεν αξιολογούνταν ως προς την πραγματική τους διάσταση:
- ΓΙΑΤΡΟΣ-ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ
- ΔΑΣΚΑΛΟΣ-ΣΧΟΛΕΙΟ
- ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
ΓΙΑΤΡΟΣ-ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
Μέχρι πριν ένα μήνα αν κάποιος ρωτούσε συνανθρώπους μας που δεν έχουν ασθενήσει τι θα σήμαινε για αυτούς η λέξη γιατρός, η πλειοψηφία θα απαντούσε ότι οι γιατροί είναι κάποιοι καλοντυμένοι/ες με πολλά λεφτά που στα δημόσια νοσοκομεία εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και πλουτίζουν ζητώντας φακελάκια, ενώ στα ιδιωτικά νοσοκομεία πλουτίζουν σε βάρος των ασφαλιστικών εταιρειών ή ξεζουμίζουν οικονομικά όσους πέσουν στην ανάγκη τους.
Ελάχιστοι αντιλαμβάνονταν ότι το να ασκείς την ιατρική, αφ’ενός εξασφαλίζει μια κοινωνική αποδοχή και μια οικονομική άνεση (όχι για όλους), αφ’ετέρου έρχεσαι κάθε μέρα σε επαφή με το θάνατο.
Κινδυνεύεις να αρρωστήσεις κι εσύ όπως οι ασθενείς σου και να μεταδώσεις νοσήματα στην οικογένειά σου. Χειρουργείς ασθενείς με μεταδοτικά νοσήματα γνωρίζοντας ότι τίθεσαι σε κίνδυνο, αλλά μπορείς να αφήσεις κάποιον να πεθάνει;
Εργάζεσαι χωρίς ωράριο, κάνοντας συνεχώς εφημερίες. Ποιος άραγε γνωρίζει ότι οι ειδικευόμενοι ιατροί κάνουν 8-12 εφημερίες το μήνα (άρα 144 ώρες/18 ημέρες- 208/26 ημέρες παραπάνω εργασία), αλλά οι εφημερίες δεν θεωρούνται υπερωρίες (γιατί τότε θα έβγαιναν στη σύνταξη από 40 ετών); Πόσοι εργαζόμενοι 65 ετών όπως οι Διευθυντές του ΕΣΥ μπορούν να αντέξουν δουλεύοντας 32 ώρες σερί;;
Προσωπικά το τηλέφωνό μου δεν κλείνει ποτέ, δεν υπάρχουν νύχτες ή σαββατοκύριακα που δεν θα απαντήσω σε οποιαδήποτε κλήση οποιαδήποτε ώρα. Αυτό όμως έχω επιλέξει να πράττω και γι’αυτό δεν διαμαρτύρομαι, αλλά είμαι υπερήφανος.
Τα νοσοκομεία μας μέχρι πριν από 1 μήνα είχαν πλήρως απαξιωθεί. Οι αναφορές συνεχώς εστίαζαν στις ελλείψεις, στις καθυστερήσεις, στα ράντζα, στην κακή συντήρηση των κτιρίων. Τα ιδιωτικά νοσοκομεία παρουσιάζονταν ως ξενοδοχεία πολυτελείας που ζητούσαν υπέρογκα ποσά για νοσηλεία ή διαγνωστικές εξετάσεις.
Ξαφνικά η εικόνα άλλαξε. Η πανδημία του COVID-19 μας έκανε να αναγνωρίσουμε ότι οι γιατροί ασκούν λειτούργημα και βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Οι νοσηλευτές με πενιχρή αμοιβή τρέχουν να καλύψουν τις ανάγκες 30-60 ασθενών ανά βάρδια. Τα νοσοκομεία δεν είναι τόσο χάλια, αλλά προσφέρουν πραγματικό έργο.
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί συνάδελφοι με τη συμπεριφορά τους έδωσαν πολλές φορές αφορμή για σκληρή κριτική στους γιατρούς και στα νοσοκομεία. Τώρα όμως αντιλαμβάνονται νομίζω όλοι ότι ο γιατρός είναι ένας επιστήμονας που ερευνά, εξετάζει, χειρουργεί με σκοπό το όφελος του ασθενούς. Άλλωστε το ευχαριστώ των ασθενών αποτελεί ηθική ανταμοιβή.
ΔΑΣΚΑΛΟΣ-ΣΧΟΛΕΙΟ
Τα παιδιά μας αυτές τις ημέρες βιώνουν μια πολύ σκληρή κατάσταση. Βρίσκονται κλεισμένα στο σπίτι. Στην αρχή αρκετά από αυτά πανηγύρισαν που έκλεισαν τα σχολεία. Όσο όμως περνούν οι ημέρες, διαπιστώνουν όλοι ότι ο χρόνος δεν περνά.
Ο ρόλος του δασκάλου τα τελευταία χρόνια απαξιώθηκε όσο δεν πάει άλλο. Από την εποχή του δόγματος «ο γιατρός, ο παππάς και ο δάσκαλος», περάσαμε στην εποχή του «τι ξέρει αυτός; Εγώ διδάσκω καλύτερα τα παιδιά μου, ποιος είναι αυτός που τολμά να κάνει παρατήρηση στο παιδί μου;». Τα δημόσια σχολεία θεωρούνται από μεγάλη μερίδα της κοινωνίας άχρηστα, ενώ στα ιδιωτικά θεωρούμε ότι αφού πληρώνουμε πρέπει τα παιδιά μας να είναι άριστα εξ ορισμού και να μην γίνεται καμία επίπληξη αφού αλλιώς θα πάμε σε άλλο σχολείο.
Σίγουρα η τηλεκπαίδευση που επιχειρείται είναι μια πρώτη μορφή άσκησης των παιδιών στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε. Αρκετοί είναι οι γονείς που περιγράφουν με πόση θέρμη τα παιδιά ρωτούν αν ο δάσκαλος/α έστειλε φυλλάδιο εργασιών ή πότε θα μπει στο skype για συζήτηση και μάθημα.
Νομίζω ότι πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι ο ρόλος του σχολείου και του δασκάλου δεν υποκαθίστανται. Όσα και να μας στείλουν online, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί ο μαθητής να μάθει όσα του μεταδίδει ο δάσκαλος στο σχολείο. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Η κοινωνικοποίηση που επέρχεται μέσα από τη συναναστροφή με τους συμμαθητές και τους δασκάλους/καθηγητές δεν μπορεί με κανένα τρόπο να αντικατασταθεί από το διαδίκτυο ή τα κινητά τηλέφωνα. Η μικρή κοινωνία του σχολείου δεν μπορεί να συγκριθεί στα όσα προσφέρει ακόμα και με την αχανή κοινωνία του skype, του viber, του what’s up.
Νομίζω ότι όταν θα επανέλθουμε στην κανονικότητα θα αποκατασταθεί ο χαμένος σεβασμός στο σχολείο και στον δάσκαλο/καθηγητή/παιδαγωγό. Ασφαλώς και δεν είναι όλοι οι εκπαιδευτικοί στο ίδιο επίπεδο, αλλά θεωρώ ότι ό χειρότερος καθηγητής ξέρει περισσότερα από παιδαγωγική διδασκαλία ακόμα και από τον καλύτερο επιστήμονα ιατρό, μηχανικό, δικηγόρο, ερευνητή.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Και ξαφνικά όλοι στο σπίτι. Μαζί με τα παιδιά μας όχι για 2 ώρες το πολύ την ημέρα ως καθημερινά, αλλά για 24 ώρες για τουλάχιστον 2 μήνες. Δύσκολο στη διαχείριση. Ακόμα χειρότερο διότι λείπουν αναγκαστικά, για να τους προστατεύσουμε και να τους έχουμε για πολύ κοντά μας, οι παππούδες και οι γιαγιάδες.
Είναι η ώρα όπου πλέον οι γονείς γνωρίζονται καλύτερα μεταξύ τους. Είναι η στιγμή όπου βλέπουμε στα παιδιά μας πράγματα που ποτέ δεν ξέραμε γι’αυτά. Νομίζω ότι μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά ως οικογένειες.
Όμως υπάρχουν δυο μεγάλοι κίνδυνοι:
- Η ενδοοικογενειακή βία. Είναι δύσκολο ο εγκλεισμός να μην επιφέρει εντάσεις. Όμως εκεί θα φανεί πόσο το εμείς υπερτερεί του εγώ. Καλό θα είναι όλοι να σκεφτόμαστε δυο και τρεις φορές τι θα πούμε, πως θα το πούμε, πως θα διαχειριστούμε μια ένταση. Στην κρίση οφείλουμε να βγούμε ενωμένοι, όχι χωρισμένοι.
- Η ψυχολογία των παιδιών. Τα παιδιά είναι πολύ εύθραυστα συναισθηματικά. Χρειάζεται συνεχώς να μιλάμε μαζί τους και ας χάσουμε και λίγα από τα νέα του διαδικτύου. Τα παιδιά καταλαβαίνουν απόλυτα πότε τα παραμελούμε, πότε βάζουμε τις δουλειές μας πάνω από αυτά. Σήμερα πρέπει να προσπαθούμε να βρούμε πράγματα που θα κάνουν τα παιδιά μαζί μας ή δημιουργικά μόνα τους.
Γράφω εγώ που λείπω συνεχώς από το σπίτι και παραμελώ τα παιδιά μου, βάζοντας τη χειρουργική σε προτεραιότητα.
Ο όρος οικογένεια όμως σήμερα έρχεται στο προσκήνιο πιο έντονα από ποτέ. Οφείλουμε όλοι από αυτή την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση να βγούμε ενωμένοι.
Να λοιπόν που μέσα σε αυτές τις δύσκολες εβδομάδες αναδεικνύονται ξανά οι αξίες που απαξιώσαμε τα τελευταία χρόνια. Σίγουρα είναι κι άλλες, αλλά ας πάψουμε πλέον να βλέπουμε μόνο τις αρνητικές μειοψηφίες.
Η μεγάλη αισιοδοξία πηγάζει από το υψηλού επιπέδου επιστημονικό προσωπικό μας και την κοινωνική/οικογενειακή συνοχή.
Καλή δύναμη σε όλους
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΙΠΕΡΟΣ
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ